Đó chính là giọng nói, mùi sữa và mùi cơ thể của mẹ - những thứ mà trẻ có thể phân biệt được ngay khi chào đời. Và chính những điều gần gũi này khiến trẻ cảm thấy thoải mái hơn nhiều. Điển hình như khi bị chích nhẹ ở gót chân, trẻ sơ sinh chỉ ngừng khóc khi được bú sữa từ chính người mẹ thân yêu.
Sự phát triển của trẻ trong những tuần đầu tiên
Bạn sẽ nhanh chóng phát hiện ra rằng, hầu hết các trẻ sơ sinh chỉ ăn, ngủ và khóc trong những tuần đầu tiên sau khi chào đời. Tuy vậy vào thời điểm này, bộ não của trẻ đang phát triển rất nhanh chóng, tạo bước khởi đầu để trẻ phát triển hoàn thiện các kĩ năng nhận thức, vận động, giao tiếp và cảm xúc. Và bạn chính là một phần quan trọng trong quá trình ấy! Giai đoạn phát triển và tăng trưởng của trẻ phụ thuộc rất nhiều vào sự gắn kết giữa mẹ và trẻ. Dù trẻ mới sinh có gần đủ số lượng tế bào thần kinh như não người lớn nhưng kích thước chỉ bằng ¼ kích thước so với người trưởng thành. Chú ý rằng cách bạn nhìn, vuốt ve và trò chuyện với trẻ kết hợp với chế độ chăm sóc, dinh dưỡng hợp lý sẽ đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của não bộ của trẻ. Điển hình như tế bào não của trẻ sẽ lớn hơn và kết nối với nhau nhờ vào sự xuất hiện của các sợi trục, sợi nhánh thần kinh. Và chỉ trong tháng đầu tiên, số lượng kết nối giữa 100 tỷ tế bào não đã tăng gấp 20 lần so với lúc vừa chào đời!
Dù mỗi đứa trẻ sẽ phát triển với một tốc độ khác nhau, nhưng tất cả các trẻ cùng sẽ trải qua những thay đổi nhanh chóng trong vài tuần đầu tiên với một vài đặc điểm nổi bật sau:
Trí thông minh
Giống như nhà thám tử nhí, trẻ sơ sinh dựa vào các giác quan để thu thập thông tin, kết nối và học hỏi về thế giới xung quanh. Trẻ sơ sinh có thể nhìn rõ vật ở cự li gần, tương đương với khoảng cách giữa mẹ và trẻ khi cho bú. Dù trẻ đã có thể phân biệt được chuyển động và sự tương phản sáng - tối nhưng khả năng xử lý hình ảnh chi tiết giống người lớn chỉ được phát triển khi ở giai đoạn 6 đến 8 tháng. Trẻ có thể phân biệt được vị sữa, mùi hương cơ thể và giọng nói của bạn. Tuy thính giác của trẻ đã được hoàn thiện nhưng khả năng nhận biết và phản ứng lại với các âm thanh thì chỉ mới bắt đầu phát triển.
Kỹ năng vận động
Trong tháng đầu tiên, chuyển động cơ thể của trẻ sẽ không được linh hoạt do hệ thần kinh vận động và não bộ của trẻ đang trong giai đoạn phát triển sơ khai. Tất cả những chuyển động của trẻ trong giai đoạn này chủ yếu là phản xạ tự nhiên chứ không phải là phản xạ có ý thức. Nếu bạn chạm vào khóe miệng của trẻ, ngay lập tức trẻ sẽ quay đầu về phía bạn và há miệng sẵn sàng chờ bú. Đây là một phản xạ cơ bản nhất khi bạn tác động nhẹ miệng trẻ - giúp trẻ chịu ăn và thư giãn hơn. Đây cũng là một biểu hiện phát triển rất bình thường ở trẻ nhỏ và sẽ biến mất trong vài tháng đầu tiên.
Kỹ năng giao tiếp
Trẻ sơ sinh đã có thể sử dụng một vài tín hiệu để thể hiện nhu cầu bản thân như đưa môi về phía bạn khi đói. Nhưng cách trẻ sơ sinh giao tiếp chủ chủ yếu trong giai đoạn này là việc khóc: “Con đói, con mệt, con nóng quá, con bị ngợp, hoặc là, con nhớ mẹ”. Khóc chính là một hình thức ngôn ngữ cơ bản. Nghiên cứu chứng minh rằng, tiếng khóc của trẻ có những điểm nhấn khác nhau, mô phỏng theo giọng nói của người mẹ. Và trẻ cũng sẽ có những bài học ngôn ngữ đầu tiên khi khi trò chuyện cùng mẹ.
Cảm xúc
Thông thường trong lúc trẻ thức, nhờ vào khả năng nhận biết giọng nói, trẻ sẽ tập trung theo dõi và tỏ ra thích thú khi được trò chuyện cùng bạn. Thậm chí trẻ có thể cử động để gây sự chú ý ví dụ như bắt chước mẹ lè lưỡi. Hãy tận dụng những giây phút này để dạy bé về mọi thứ xung quanh cũng như tăng thêm sự gắn kết cho tình mẫu tử.
